Risicocommunicatie is de communicatie in de 'koude fase' in de periode voor een ramp of crisis. Crisiscommunicatie vind plaats tijdens een ramp of crisis, 'de warme fase'. Er zijn veel verschillende organisaties, met even zoveel verschillende websites over rampenbestrijding en crisismanagement inclusief aanbevelingen en verbeterpunten.
Waar kan de burger terecht voor informatie? Ter voorbereiding op een ramp of crisis kan men terecht op www.denkvooruit.nl. Of op de website 'Eerste hulp ben jij' van de Veiligheidsregio Groningen. In geval van een crisis of een ramp wordt de website www.crisis.nl door de overheid ingezet. De overheid heeft ook een 'nazorg' website. Natuurlijk is er wel Slachtofferhulp Nederland en er is ook een samenwerkingsverband tussen huisartsen en GHOR voor de periode na een ramp.
Risicocommunicatie over burgerhulp en zelfredzaamheid
Mensen rekenen teveel op de hulp en inzet van overheid en hulpdiensten. Zij willen nog te weinig hun eigen verantwoordelijkheid hierin nemen. Dit is bijna een soort 'aangeleerde hulpeloosheid'. Vanuit het perspectief van de burgerkracht ('empowerment') denk ik dat het vooral van belang is om in de risicocommunicatie nog meer aandacht te besteden aan zelfredzaamheid van de burgers. Maar misschien moet het initiatief hiervoor juist niet vanuit de overheid komen? Ze kunnen wel faciliterend zijn om organisaties met elkaar in contact te brengen om een netwerk te vormen. Ik denk dat het in de toekomst van belang is om informatie te verstrekken ter voorbereiding op noodsituaties van, voor en vooral door burgers uit de regio dat van levensbelang kan zijn in noodsituaties. Een soort 'Gouden Gids' of 'Startpagina-achtige' opzet, met verschillende rubrieken zou hiervoor handig kunnen zijn.
De Veiligheidsregio Groningen heeft nu een handige website 'Eerste hulp ben jij' waar je samen met je buren een zgn. 'buurtteam' kunt gaan oprichten en samen een buurtplan kunt gaan maken voor noodsituaties. "Een EHBJ-buurtteam brengt buurtgenoten bij elkaar om samen te werken aan veiligheid. Het team werkt samen met een dorp- of wijkvereniging, Veiligheidsregio Groningen en de gemeente aan het EHBJ-buurtplan. Het buurtteam is ook aanspreekpunt voor Veiligheidsregio Groningen en bewoners."
Er waren eerder ook wel een aantal initiatieven op het gebied van burgerhulp bij noodsituaties opgestart. Ook het Rode Kruis heeft een vernieuwde vorm van burgerhulp: Ready2Help. Die mensen worden nu bijvoorbeeld ook ingezet tijdens de Coronacrisis. Er zijn ook initiatieven opgezet in de vorm van buurtpreventie zoals Nextdoor, dit is echter voornamelijk gericht op de veiligheid in de buurt. www.hartslagnu.nl is een samenwerkingsverband van regionale ambulancediensten ter bevordering en facilitering van burgerhulpverlening aan slachtoffers van een acute circulatiestilstand.
In 2014 is er een mooi burgerinitiatief in de Verenigde Staten opgezet na een onverwachte sneeuwval in Atlanta in januari 2014. Michelle Sollicito maakte een Facebookgroep aan: 'Snowed Out Atlanta'. Zij is nog steeds bezig om allerlei informatie te verzamelen die van belang kan zijn voor een volgende ramp of crisis.
In 2014 is er een mooi burgerinitiatief in de Verenigde Staten opgezet na een onverwachte sneeuwval in Atlanta in januari 2014. Michelle Sollicito maakte een Facebookgroep aan: 'Snowed Out Atlanta'. Zij is nog steeds bezig om allerlei informatie te verzamelen die van belang kan zijn voor een volgende ramp of crisis.
In de Verenigde Staten heeft de FEMA een website waarop allerlei informatie te vinden is over rampen en crises om zelfredzamer te worden. Ook op de site van de overheid Ready.Gov staat: "Be informed. Make a plan. Build a kit. Get involved " is hun motto.
In het Nederlands: zorg dat je geïnformeerd bent, maak een plan, stel een noodpakket samen, zorg dat je betrokken bent (dat je meedoet). Dus... in de risicocommunicatie moeten overheden en hulpdiensten vooral faciliterend zijn en nog meer aansturen op de eigen verantwoordelijkheid en burgerkracht van de lokale gemeenschap!
In het Nederlands: zorg dat je geïnformeerd bent, maak een plan, stel een noodpakket samen, zorg dat je betrokken bent (dat je meedoet). Dus... in de risicocommunicatie moeten overheden en hulpdiensten vooral faciliterend zijn en nog meer aansturen op de eigen verantwoordelijkheid en burgerkracht van de lokale gemeenschap!
